Door R.P.M. Rhoen
Iedereen kent de huidige treinstations Driebergen-Zeist (1844) en Den Dolder (1863). Maar tot 1949 bezat Zeist nog drie stations: Bosch en Duin, Huis ter Heide en Zeist. Deze stations lagen aan de niet meer bestaande spoorlijn Bilthoven-Zeist. Deze lokaalspoorweg werd in 1901 geopend. De spoorweg kruiste de Amersfoortseweg en bij deze spoorwegovergang werd in 1902 een dienstwoning voor de stationschef met een wachtkamer voor de reizigers gebouwd.
Het spoor Bilthoven – Zeist was een drukke lijn. In 1901 werden ongeveer 70.000 reizigers over dit spoor vervoerd. Het station bood voor de reizigers uitstekende overstapgelegenheid van de trein op de tram of bus en omgekeerd. Het stationsgebouw was dan ook al snel te klein voor al die passagiers en daarom werd in 1911 woonhuisgedeelte tevens in gebruik genomen als station. In 1912 werd de spoorlijn tussen Bilthoven en Zeist zelfs verdubbeld om alle spoor.
Dat was nog niet het einde van de groei want het werd nog drukker bij het station Huis ter Heide toen in 1914 de tramlijn Zeist-Amersfoort via Huis ter Heide werd geopend.
Tussen 1906 en 1927 lag er bovendien het Geniespoor, dat het militaire Kamp van Zeist met het station verbond. Tot slot vond de spoorlijn Bilthoven-Zeist druk goederenvervoer plaats. Om als dat verkeer goed te kunnen herbergen werd het stationsemplacement een aantal keer vergroot.
Na de Eerste Wereldoorlog kregen de trein en de tram duchtige concurrentie van de bus, de auto en de vrachtauto. Het personenvervoer over de lokaallijn Bilthoven-Zeist liep drastisch terug en werd in 1941 stopgezet. Het goederenvervoer hield op in 1972 en de laatste tram op de lijn Zeist-Amersfoort reed in 1949.
Nadat het stationsgebouw zijn functie had verloren, was het van 1943 tot 2015 een horecagelegenheid beter bekend als café Spitfire.
In 2020 is het stationsgebouw volledig gerenoveerd. Zo is onder andere 10 meter spoorlijn aangelegd om zo de markante plek in oude glorie te herstellen.
