Johann David Zocher junior wordt geboren in 1791 in Haarlem. Zijn familie komt van origine uit Torgau in Saksen, Duitsland. Vader Johann David senior (1763 – 1817) wil net als een broer van zijn vader, Christian Friedrich, Kunst- und Lustgärtner worden en gaat evenals zijn oom als leerling werken op een bollenkwekerij bij Haarlem in Nederland om het vak te leren.
Johann David Zocher senior emigreert samen met zijn vader in ca. 1780 – na een verblijf in Straatsburg – naar Nederland. Duidelijke reden hiervoor is onbekend. Politiek gezien is het klimaat er uitermate instabiel en onderhevig aan polarisatie. Ook economisch gezien ziet het er in Nederland niet rooskleurig uit. Er heerst grote werkloosheid en de Republiek verklaart in 1780 opnieuw de oorlog aan Engeland.
Feit is wel dat er in Nederland veel aandacht is voor groen en hygiëne in steden. Dat uit zich in de aanleg van groene volksparken en begraafplaatsen buiten de stadsgrenzen in plaats van begraven in kerken zoals voorheen.
De Zochers vestigen zich in Haarlem waar Johann David senior in dienst treedt bij de ook uit Duitsland afkomstige Johann Georg Michael die een kwekerij drijft even buiten Velsen dichtbij landgoed Beeckesteijn. In 1788 trouwt Johann David senior met de dochter van zijn baas en leermeester, Maria Christina. Na inschrijving bij het Sint Lukasgilde in Haarlem in 1789 mag hij zelfstandig opdrachten aannemen. Twee jaar daarop wordt Johann David junior geboren, later Jan David junior genoemd.
In 1807 wordt Johann David senior door Lodewijk Napoleon – koning van het koninkrijk Holland en broer van de Franse keizer Napoleon Bonaparte – tot hofarchitect benoemd voor wie hij opdrachten uitvoert op onder meer Huis ten Bosch, Paleis Soestdijk, Amelisweerd en de loge in de hofkapel in het paleis in Utrecht.
Jan David junior wordt door zijn vader in het aanleggen van tuinen en lustplaatsen opgeleid. Hij krijgt vanaf circa 1807 les in bouw- en tekenkunst op het Haarlems Tekencollege.
In 1809 kiest hij als elève-pensionnaire oftewel kwekeling in de bouwkunde voor de Prix de Paris, een Frans stipendium waarbij talentvolle jonge kunstenaars in Parijs kunnen studeren. Hij vestigt zich daar in 1809 en wordt toegelaten tot een vervolgstudie in 1811. Na Parijs krijgt hij in 1812 gelegenheid ook nog een studie te volgen in Rome. Tenslotte maakt hij reizen in Frankrijk, Zwitserland en Engeland waarna hij omstreeks 1815 in Nederland terugkeert en zich in 1817 voorgoed in Haarlem vestigt. In datzelfde jaar wordt hij hofarchitect van koning Willem I.
Jan David Zocher junior is twee maal getrouwd geweest, beide keren met een weduwe. De eerste keer in 1819 met Amy May van Vollenhoven, weduwe Penninck Hoofd. Samen krijgen zij een zoon, Louis Paul Zocher. Amy sterft in 1846 en drie jaar later hertrouwt hij met Johanna Jacoba Ratelband, weduwe De Waal Malefijt. In die periode begint hij met zijn zoon Louis Paul een samenwerkingsverband in de firma Zocher, later de firma J.D en L.P. Zocher.
Jan David Zocher junior heeft meerdere grote projecten op zijn naam staan. Als bouwmeester ontwerpt hij een aantal bekende gebouwen, veelal in neoclassicistische bouwstijl. Bekend is het beursgebouw op de Dam in Amsterdam. Het gebouw heeft het aanzien van een Griekse tempel. Het wordt in 1903 afgebroken, omdat het te klein wordt. Ook diverse landhuizen zijn naar zijn ontwerp gebouwd.
In zijn woonplaats Haarlem werkt Jan David Zocher junior aan de totstandkoming van een stadsbos in de Haarlemmerhout. Op de oude verdedigingswerken, het Prinsen Bolwerk en het Staten Bolwerk, creëert hij een stadswandelpark. Het zijn de eerste door Zocher omgevormde vestingswerken in Nederland. Ook Utrecht telt verdedigingswerken. De aanleg van de Hollandse Waterlinie en de bouw van diverse forten maken deze ook hier rond 1830 overbodig. Ze worden deels afgebroken en op de fundamenten legt Zocher het Zocherpark en het Singelgebied aan. Het bijna vijf kilometer lange, smalle park is nu rijksmonument. Grote projecten die hij met zijn zoon uitvoert zijn de aanleg van het Amsterdamse Vondelpark en het Rotterdamse Park.
Zochers bijdrage aan de ontwikkeling van de funeraire cultuur in Nederland is groot. Onder meer in Utrecht legt hij in 1830 op de voormalige buitenplaats Soestbergen een begraafplaats aan.
Twee jaar eerder heeft hij datzelfde al gedaan in Haarlem en de buitenplaats Akendam omgevormd tot algemene begraafplaats. De bekende Amsterdamse begraafplaats Zorgvlied (gemeente Amstelveen) is eveneens van zijn hand.
Over de werkzaamheden die J.D. Zocher junior met betrekking tot de tuinen van Slot Zeist heeft uitgevoerd is niet veel geschreven. Met handhaving van enkele formele elementen als de zichtassen en een aantal geraffineerde ingrepen transformeert hij de Frans classicistische tuin van het Slot in een landschappelijke lusthof. De aanleg van een nieuwe zichtas richting Blikkenburg en Wulperhorst geeft het park enorme allure.
Een ander project in Zeist dat door hem uitgevoerd wordt is het ontwerpen van bijna de volledige buitenplaats Molenbosch. Naast tuin en park ontwerpt Zocher het landhuis dat strak neoclassicistisch oogt en vrijwel niet gepleisterd is, wat uitzonderlijk is bij het betrekken in 1851. Eveneens bijzonder is dat er slechts een trap is waar zowel bewoners als personeel gebruik van moeten maken.
Jan David Zocher junior heeft veel gewerkt in de duinstreek en langs de Heuvelrug. Hij heeft er veel landhuizen en tuinen ontworpen voor welgestelde families. Een van zijn vroegste opdrachten op de Heuvelrug – de graftombe van de familie Nellesteyn in Leersum – is al voltooid in 1818. Een ander bijzonder bouwwerk is de vuurtoren J.C.J. van Speijk in Egmond aan Zee – waarvan de voet graftombe is – die herinnert aan luitenant-ter-zee Van Speijk.
Jan David Zocher junior sterft in 1870 en ligt begraven op de algemene begraafplaats aan de Kleverlaan in Haarlem, een van zijn eigen ontwerpen.
Tijdvak 4 is geschreven door: Andy Smith
