Terug naar overzichtTerug naar overzicht
Bevrijding van Zeist

Door R.P.M. Rhoen

Na vijf jaar bezetting door het Duitse leger wachtte Zeist in de eerste dagen van mei 1945 met spanning op de komst van de geallieerde militairen die Zeist zouden bevrijden. De bevrijding van Zeist.

Capitulatie

Na de capitulatie van het Nederlandse leger op 14 mei 1940 en de vlucht van de regering naar Londen pakte de bevolking het dagelijkse leven weer snel op. Tijdens de loop van de Tweede Wereldoorlog werd men in toenemende mate geconfronteerd met onaangename maatregelen van de Duitse bezetter, zoals beperking van de bewegingsvrijheid, perscensuur, verbod op radiobezit, distributie van voedsel en goederen en discriminerende maatregelen tegen de Joden.

Soldaten worden toegejuicht door de bevolking
Joden

Aan de gemeentegrens waren in 1941 borden opgehangen met de woorden ‘Joden niet gewenst’. In het voorjaar van 1943 woonden bijna geen Joden meer in Zeist. Zij waren verplicht geweest om naar Amsterdam te vertrekken. De Joodse leerlingen zaten opeens niet meer in de schoolbanken. Op school had niemand gevraagd waarom zij er niet waren.

Bombardementen

Na het eerste Engelse bombardement op 12 juli 1940 werd Zeist gedurende de oorlogsjaren steeds vaker geconfronteerd met bombardementen. Vooral de buurtschappen Bosch en Duin en Den Dolder hadden door de ligging vlakbij het militaire vliegveld Soesterberg, dat meerdere malen door geallieerde vliegtuigen zwaar werd gebombardeerd, hiervan veel te lijden.

Bevrijding

Aan de oorlog kwam op maandag 7 mei met de intocht van de 49e Britse Infanterie Divisie (de ‘Polar Bears’) van het 1e Canadese Legerkorps een einde. De militairen trokken via de Driebergseweg en de Dorpsstraat het centrum van Zeist binnen. Honderden Zeistenaren stonden hen hier op te wachten. De burgemeester en de geallieerde bevelhebbers verschenen op het balkon van het raadhuis, waar de Zeister Harmonie hen een aubade bracht.

Vanuit Amersfoort kwamen manschappen van hetzelfde legeronderdeel over de Amersfoortseweg aangereden en werd Huis ter Heide en Bosch en Duin bevrijd. De bewoners van Den Dolder en Bosch en Duin verzamelden zich die dag nog ’s middags om 2 uur bij het NS-station in Den Dolder om, na eerst de gevallenen te hebben herdacht en na het zingen van het volkslied, feest te vieren.

Zeist bedankte zijn Britse en Canadese bevrijders op zaterdag 2 juni met een defilé en volksspelen in het Bisonpark. De gevallenen uit de oorlog werden herdacht op de verjaardag van prins Bernhard op 29 juni 1945 tijdens een bijeenkomst in het Walkartpark.

Kijk voor beeldmateriaal over de bevrijding van Zeist ook bij onze fotogalerijen.

WO II - binnenkomst Canadezen 7 mei 1945