Terug naar overzichtTerug naar overzicht
Wouter van Wijk - verzetsstrijder

Wouter van Wijk was een verzetsstrijder in de Tweede Wereldoorlog. Hij streed een stille strijd en liet vrijwel geen gegevens achter. Het nazoeken van het verzetsverleden van Wouter van Wijk is als het zoeken naar een schat in een ondoordringbaar oerwoud. Velen van hen die over Van Wijk’s verzetsactiviteiten konden vertellen zijn overleden. Ook degenen die in 1945-1946 voor de Stichting 1940-1945 Van Wijk’s verzetswerk moesten bevestigen zijn heengegaan. De activiteiten van Wouter van Wijk zijn zakelijk in 10 regels machineschrift samengevat. Desalniettemin een respectabel aantal ver uiteenlopende verzetsactiviteiten, waarvan jammer genoeg zovele details ontbreken.

Wouter van Wijk

Geboren op 16 april 1913 was Wouter van Wijk bij het uitbreken van de oorlog in dienst van de N.V. Provinciale Waterleiding Maatschappij te Groningen als opzichter bij de aanlegdienst. Hij bewoonde in die tijd een woonboot te Nieuw Wolda. Mensen die hem gekend en in de normale legale arbeid met hem samengewerkt hebben zijn unaniem in hun gunstige oordeel over Wouter van Wijk: Een prettige, open vent, bijzonder reëel en zeer gevoelig. Alleen voor wat betreft zijn verzetswerk: zo gesloten als een pot.

In 1941 begonnen

In 1941 is hij reeds daadwerkelijk aan het verzetswerk gaan deelnemen. In beginsel beperkte hij zich tot de voorbereidende werkzaamheden voor overvallen op onder andere distributiekantoren. Zo vervaardigde hij plattegronden van de verschillende distributiebureaus en ‘versierde’ de sleutels van de diverse belangrijke toegangsdeuren om ze te dupliceren. Later heeft hij aan vele overvallen deelgenomen, maar welke, is niet meer na te gaan. Eén der informanten was vrijwel zeker van Nieuw Wolda, een ander dacht zeker te weten dat Hoogezand’s distributiekantoor eveneens mede op Wouters naam stond. Maar er werden toen zoveel kraken gepleegd!

Illegaal blad

Een ander hoofdstuk vormde het verzetsblad “Vrij Nederland”. Zowel de berichtgeving als de verspreiding waren bij Wouter van Wijk in goede handen. Gedetailleerde gegevens ontbreken echter weer, maar zonder enige twijfel hebben zich ook hier veel spannende momenten bij voorgedaan.

In het boek, handelend over het verzet van Groningen “Hoe Groningen streed”, staat wel de foto van Wouter van Wijk, maar er komt verder geen beschrijving in voor, zoals trouwens in dit boek met de meeste afgebeelde personen het geval is.
Volgens de gegevens van de Stichting 1940-1945 heeft Wouter van Wijk ook aan overvallen in de stad Groningen meegewerkt. De verspreiding van “gekraakte” bonkaarten nam hij eveneens voor zijn rekening.

De gegevens van de Stichting 1940-1945 vermelden ook nog valse persoonsbewijzen en het zoeken van onderduikadressen. Maar het antwoord op de vraag of hij zelf documenten zoals persoonsbewijzen vervalste moet open blijven.

Ook sabotage?

Het verhaal doet de ronde, dat Van Wijk op vrij grote schaal betrokken is geweest bij sabotagedaden in de havens van Delfzijl. Ook hierover is echter geen zekerheid te krijgen.

Wel wisten de vele Groningse informanten te vertellen, dat Van Wijk veel contacten had met het westen, maar met wie en hoe is niet bekend. Wel weten wij dat hij zich veel met spionage bezig hield en later zelfs verbonden was aan de British Intelligence Service (Britse Spionage Dienst). Een van zijn westelijke contactpunten was Zeist en liep vermoedelijk via zijn hier wonende vader, die omstreeks 1944 compagniecommandant was bij de Binnenlandse Strijdkrachten (B.S.). Het blijft echter een raadsel, dat zo weinig details bekend zijn over het verzetswerk van iemand, die zich op zoveel terreinen van de ondergrondse strijd heeft bewogen.

Gefusilleerd

Van Wijk werd niet ter dood veroordeeld. Processtukken of andere documenten, welke ons op weg zouden kunnen helpen bij het zoeken naar de oorzaken van zijn arrestatie ontbreken geheel. Als represaille werd hij op 5 februari 1945 met acht anderen doodgeschoten, toen een Amersfoortse verzetsploeg ter plaatse een seinwachtershuisje had opgeblazen.

Wouter van Wijk, aanvankelijk begraven te Amersfoort, werd kort na de oorlog herbegraven op de nieuwe Zeister begraafplaats. Op de plaats, waar hij met de anderen werd gefusilleerd is later een gedenksteen opgericht.

Straatnaam

Op 20 oktober 1952 is Wouter van Wijk geëerd met een straatnaam: Wouter van Wijklaan.

Bron

Nieuwe Zeister Courant 27 december 1968?